Zavod za hidrometeorologiju i seizmologijuZHMS CG

Agrometeorološki poslovi se u Zavodu za hidrometeorologiju i seizmologiju obavljaju od 1951. godine. Glavne aktivnosti se odnose na prikupljanje, unos i kontrolu podataka sa mreže agrometeorolških stanica, što podrazumijeva:

• Obradu, kontrolu i analizu podataka o temperaturama zemljišta, fenologiji i evapotranspiraciji.
• Izradu agrometeoroloških informacija, biltena i godišnjaka.
• Izradu i pružanje odgovarajućih informacija i usluga po zahtjevu korisnika:

*Izračunavanje meteorološkog indeksa opasnosti od šumskih požara.
*Izradu specifičnih agrometeoroloških informacija i prognoza za pojedina područja.
*Pružanje stručne pomoći korisnicima pri vršenju agrometeoroloških mjerenja.

Kada je agrometeorologija u pitanju Zavod raspolaže sa dvije operativne baze podataka i to: fenološkom bazom sa podacima sa 25 fenoloških stanica i bazom podataka o temperaturama zemljišta sa 11 agrometeoroloških stanica.

Fenološka baza sadrži podatke razvrstane u sedam osnovnih kategorija i to: voćarstvo, vinova loza, ratarstvo, šumsko drveće, biljne bolesti i štetočine, pčelarstvo i opšti poljski radovi.
Baza podataka o temperaturama zemljišta sadrži podatke o temperaturama na sedam dubina: 2, 5, 10, 20, 30, 50 i 100 cm

PodgoricaPljevljaCetinjeNikšićKolašinBar

Klikom na jedan od šest gradova (Bar, Cetinje, Podgorica, Nikšić, Kolašin, Pljevlja) dobićete grafik kretanja Tmax, Tmin i Tsr zemljišta na dubini 5 cm i dnevnu količinu padavina tokom prethodnog mjeseca, a na drugom grafiku srednju mjesečnu temperaturu tla za prethodni mjesec na različitim dubinama, kao i višegodišnje prosjeke za isti mjesec.

        Nakon jula koji je bio iznadprosječno topao mjesec  sa izraženim nedostatkom padavina, najviše  u južnim i centralnim dijelovima zemlje, i veći dio avgusta je protekao sa sličnim vremenskim karakteristikama.  Prvih dvadeset dana bilo je vrlo do ekstremno toplo u svim krajevima zemlje. Vrijednosti temperature vazduha bile su visoke i sa pozitivnim odstupanjima od proseka za 2°C na jugu i 2-4,8°C na sjeveru zemlje. Tokom treće dekade mjeseca došlo je do značajnijeg pada temperature i prvih obilnijih padavina nakon dužeg vremenskog  perioda,  kojima je u većem dijelu zemlje (osim krajnjeg istoka) prekinuta višemjesečna suša.

       U analizi agrometeoroloških uslova tokom ljetnjih mjeseci i njihovog uticaja na poljoprivrednu proizvodnju dominiraju visoke temperature vazduha i zemljišta i razvoj poljoprivredne suše koji su prema informacijama proizvođača uticali vrlo negativno na visinu ovogodišnjih prinosa. Naime, najveće štete su u stočarstvu, jer je suša prepolovila rod sijena, a u nekim krajevima manje ga je i za dvije trećine. Sušom su u velikoj mjeri pogođene i povrtarska i ratarska proizvodnja koje bilježe znatno manju visinu prinosa od očekivanih. Manje štete od ovogodišnje poljoprivredne suše imaju samo zasadi na navodnjavanim  površinama, kojih je na žalost u Crnoj Gori još uvijek malo. Na osnovu analiziranih vrijednosti SPI3-indeksa, samo je na krajnjem sjeveru zemlje, područje Pljevalja, sadrzaj vlage u zemljištu tokom avgusta mogao zadovoljiti potrebe većine biljaka za vodom, odnosno vrijednosti SPI3-indeksa su iznosile od 0 do +0,99 što ukazuje da je zemljište na ovom području bilo normalno vlažno.

       Višemjesečna suša i vrlo visoke ljetnje temperature bili su glavni uzroci i velikih šumskih požara koji su se dešavali širom zemlje, sa višestruko štetnim posljedicama i uticajima.

       Kada se sagledaju ukupno nastale štete izazvane višemjesečnim sušnim periodom, kiša koja je padala zadnjom dekadom avgusta nije mnogo pomogla poljoprivredi, jer je stigla prekasno u odnosu na već završene faze razvoja mnogih poljoprivrednih kultura tokom kojih im je voda bila najpotrebnija. Kiša koja je dospjela tokom avgusta najviše je doprinijela prekidu, odnosno završetku ovogodišnje sezone šumskih požara..